DUYGUSAL YEME NEDİR ? DUYGUSAL AÇLIK İLE BAŞA ÇIKMA
Duygusal yemek yeme ya da duygusal açlık, kendinizi daha iyi hissetmek için, diğer bir deyişle fiziksel açlığı gidermek yerine duygusal ihtiyaçları karşılamak için yemek yemektir. Bazen yiyecekleri bir ödül olarak görüp veya kutlamak için kullanmak kötü bir şey değildir. Ama yemek yemek, ilk duygusal başa çıkma mekanizmanız olduğunda – ilk dürtümüz stresli, üzgün, öfkeli, yalnız, bitkin ya da sıkıldığınız zaman buzdolabını açmak olduğunda – gerçek duygu ya da sorunun olduğu sağlıksız bir çevrede sıkışıp kalıyorsunuz anlamına gelir. Duygusal açlık yemekle giderilemez. Yemek yemek o an için iyi hissettirebilir, ancak yemeği tetikleyen duygular hala oradadır. Ve az önce harcadığınız gereksiz kaloriler nedeniyle daha önce olduğundan daha kötü hissedersiniz, bu kendinizi suçlamanıza sebep olur ve tekrar yersiniz. Bu bir kısır döngüdür.
-Duygusal yeme davranışıyla baş etmek için öncelikle gerçek açlık ve duygusal açlıkla ilgili bir farkındalığımız olmalıdır. Duygusal açlık aniden ortaya çıkar. Anında vurur ve ezici hissettirir. Fiziksel açlık daha yavaş ilerlemektedir. Duygusal açlık, beyninizde belirli yiyecekleri canlandırır. Fiziksel olarak aç olduğunuzda, sebze meyve gibi sağlıklı şeyler de dahilolmak üzere neredeyse her şey kulağa hoş gelir. Fakat duygusal açlık, abur cubur veya anında şekerli atıştırmalıklara ihtiyaç duyar. O an sadece onlara ihtiyacın varmış gibi hissedersin ve mutlu olmanı sağlayacak başka hiçbir yol yoktur. Fiziksel açlığı gidermek için yemek yediğinizde, suçlu ya da utanç hissetme olasılığınız yoktur, çünkü sadece vücudunuza ihtiyaç duyduğu şeyi vermiş olursunuz. Yemek yedikten sonra kendinizi suçlu hissediyorsanız, bunun nedeni, beslenme nedenlerinden dolayı yemek yemediğinizi biliyor olmanızdır.
DUYGUSAL AÇLIKTAN NASIL KURTULUNUR ?
Farkındalık aşamasından sonraki önemli nokta, tetikleyicilerimizi belirlemektir. Duygusal yemeklerin çoğu tatsız duygularla bağlantılıdır, ancak aynı zamanda bir hedefe ulaşmak için kendinizi ödüllendirmek veya mutlu bir olayı kutlamak gibi olumlu duygular tarafından da tetiklenebilir. Çoğunlukla; öfke, korku, üzüntü, endişe, yalnızlık, kızgınlık ve utanç dahil olmak üzere rahatsız edici duyguları geçici olarak susturmak veya “kapatmak” için bir yol olabilir. Yemekle kendinizi uyuştururken, hissetmek istemediğiniz zor duygulardan kaçınabilirsiniz. Ya da çocukluğunuzdaki yiyecek hatıralarını düşünün. Ebeveynleriniz çikolata ile iyi davranışlarınızı ödüllendirdi mi veya üzgün hissettiğinizde size tatlılar servis etti mi? Bu alışkanlıklar sıklıkla yetişkinliğe geçebilir. Bunlar dışında belki de en yaygın neden, , sosyal Stres kronik olduğunda , hızlı tempolu dünyamızda olduğu gibi, vücudunuz yüksek düzeyde stres hormonu olan kortizolüretir. Kortizol, vücudunuzda size enerji ve zevk veren yiyecekler için istek uyandırır. Hayatınızdaki kontrolsüz stres ne kadar fazlaysa, duygusal rahatlama için yemeğe yönelme olasılığınız o kadar fazladır. Duygusal yemek yemeyi durdurmak için, duygusal olarak kendinizi tatmin etmeniz başka yollarını bulmanız gerekir. Örneğin, depresif veya yalnızsanız, sizi her zaman daha iyi hissettiren birini arayın, köpeğinizle-kedinizle oynayın veya en sevdiğiniz fotoğraflara bakın. Endişeliyseniz, en sevdiğiniz şarkıyla dans edin, stres topunu sıkarak veya hızlı bir yürüyüş yaparak sinir enerjinizi tüketin. Yorgunsanız, kendinize sıcak bir bardak çay ikram edin, banyo yapın kokulu mumları yakın, sakin bir müzik açın.
Özetle, farkındalık ve tetikleyicileri keşfetme adımları sonundaki baş etme kısmını daha kolay hale getirebilmek için en önemli nokta, duygusal açlığın yiyeceklerle doyuramayacağınızı aklınızdan çıkarmamaktır. Yemek yediğiniz anda kendini çok iyi hissediyor olabilirsiniz ama yemek bittiğinde istemediğiniz duygularınız hiçbir yere gitmeyecektir. Üstelik o kötü duyguların yanına fazladan alınan kaloriler de eklenecektir. Kötü gün sonunda, yaşadığınız -çoğunlukla başkalarından kaynaklanan- problemleriniz için kendinizi cezalandırmayı hak etmiyorsunuz. Duygularınızı ele almanın daha sağlıklı yollarını bulabilir, bilinçli yemeyi öğrenebilir, kilonuzu kontrol altına alıp duygusal yemeye son verebilirsiniz. Bedensel sağlığımız, zihinsel sağlığımızla birlikte hareket eder.
Sevgiler
Psikolog Merve DEMİR
