Psikolog Nurcan Dere Yazdı. 'Hayır Demek Neden Bu Kadar Zor?'

“Hayır” demek neden bu kadar zor?

Bireyler olarak genellikle “Hayır” kelimesini söylemekten kaçınırız.Yaşantımızın birçok alanında hayır kelimesini söyleyerek diğer bireylerle aramıza sınır çizmek bizlere zor gelebilir.İletişim halinde olduğumuz bireylerin duygularına ve düşüncelerine değer veririz.Hayır kelimesini söyleyerek duygu ve düşüncelerine değer verdiğimiz bireylerin üzerinde olumsuz tesir yaratacağını düşünür ve bu yüzden de hayır kelimesini söylemek yerine o,durumu kabul eder veya sessiz kalırız.

Bu duruma bağlı olarak duygularımızı veya düşüncelerimizi baskılarız ve bu baskılamanın sonucunda da kendimizi değersiz ve mutsuz hissederiz.

Peki neden “Hayır” diyemeyiz?

Hayır diyememe birçok nedenden kaynaklanıyor olabilir. Bu nedenler;
      • Hayır diyemeyen kişi, karşısındaki kişi veya kişilerle kurduğu bağın zedelemesinden endişe duyuyor olabilir. • Bireylerle olan ilişkisinde sınır koymayı bilmiyor olabilir. • Hayır diyerek karşısındaki bireyi kırabileceğini düşünüyor olabilir.  • Hayır diyerek kabul göremeyeceğini ve sevilemeyeceğini düşünebilir. • Kişi hangi durumlarda veya ne zaman hayır diyeceğini bilmiyor olabilir. • Yaşantısı boyunca karşısındaki kişilerin isteklerini onaylamak ve kabul etmek zorunda olduğunu düşünüyor olabilir. • Kendisini baskı altında hissediyor olabilir. • Diğer bireyler tarafından onaylanmaktan mutluluk duyuyor olabilir. • Hayır kelimesi köken olarak olumsuz olduğu için kişi karşısındaki kişi veya kişilerle  olumsuz bir durum yaşayacağını düşünebilir ve bu yüzden de hayır diyemiyor olabilir.

Hayır diyemediğimizde neler olur?

Hayır diyemediğimi zaman yaşantımızın birçok alanında olumsuzluklar yaşarız.

Hayır diyememenin sonucu olarak,kişinin benlik saygısı zedelenebilir.Kişi olumlu duygu ve düşüncelerinin karşısındaki kişi veya kişiler tarafından menfaat amaçlı kullanıldığını düşünebilir ve bu durum da bireylere olan güven duygusunu zedeleyebilir.Kişi doğru zaman dilimde dozunda tepki veremediği için,duygularını baskılar ve bu sonucunda da agresifleşebilir. Bu agresif tepki yersiz ve zamansız olabilir ve kişi haklı iken haksız duruma düşebilir.Kişi dozunda tepki veremediği için karşısındaki kişi ile kurduğu bağ zedelenebilir ve karşısındaki kişiyi kırabilir bu durumun sonucunda da kişi üzüntü ve kaygı yaşayabilir.Kişi hayır diyemediği için sürekli ilişkilerinde alttan alan ve veren kişi olur bu da kişiyi fiziksel ve ruhsal olarak olumsuz etkiler.Kişi gereksiz sorumluluklar yüklenir ve bu sorumlulukları biriktirip kendine yük edinir veya istemeyerek bu sorumlulukları yerine getirir.Kişi hayır diyemediği için kendini mutsuz da hissedebilir.Kişi hayır diyemediği için asıl yapması gereken sorumluluklarını erteleyebilir bu da kişinin zamanı iyi yönetememesine sıkıntı ve stres yaşamasına yol açabilir.Kişi gerektiği zaman hayır diyemediği için belli bir süre sonra pişmanlık duyabilir.

Hayır diyebilir miyiz?

Kesinlikle hayır diyebiliriz.Hayır diyemeyen bir kişi hemen hayır diyemeyebilir. Hayır diyebilmesi belli bir zaman alır ama hayır demek istiyor ise elbette bir gün hayır diyebilecektir.Yukarıda da belirttiğim gibi hayır diyememek birey üzerinde birçok olumsuz etki yaratır ve birey belli bir süre sonra bu olumsuzluklardan kurtulmak için bu durum üzerine düşünür ve sonunda hayır diyebilmenin yollarını aramaya konulur.

Hayır diyebilmek için kişi öncelikle neden hayır diyemediğini düşünmelidir? Hayır demenin  kişide ne gibi duygular uyandıracağına karar vermesi gerekir? Kişi sınırlarını belirlemelidir,Hayır demenin kişide neler kaybettireceği ve neler kazandıracağına karar vermesi gerekir?

İletişimin her alanında olduğu gibi “Hayır” der iken de kullandığımız üslup ve ses tonu önemlidir.

Son olarak unutmayalım ki,duygularımızı ve düşüncelerimizi baskılamamak hem ruhsal olarak hem de fiziksel olarak bizleri daha iyi hissetirecektir.Bireyler olarak sınırlarımızın olması gerekir.Karşınızdaki kişilerle aranızdaki ilişkinin sağlıklı bir şekilde yürüyebilmesi için hayır demekten çekinmeyiniz.

Sevgilerimle

Psikolog Nurcan Dere