- Haberler
- Diğer
- İnsan Hakları Derneği: 6 Şubat Depreminin 2. Yılında Hak İhlalleri ve Mağduriyetler Devam Ediyor
İnsan Hakları Derneği: 6 Şubat Depreminin 2. Yılında Hak İhlalleri ve Mağduriyetler Devam Ediyor
İnsan Hakları Derneği (İHD), 6 Şubat depremlerinin ikinci yılında yayımladığı açıklamada, afet sonrası süregelen hak ihlallerine dikkat çekti.
6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremler, büyük bir insani felakete yol açarken, denetimsizlik ve alınmayan önlemler nedeniyle resmi verilere göre 50 binden fazla insan hayatını kaybetti, 100 bini aşkın kişi yaralandı. Aradan iki yıl geçmesine rağmen, milyonlarca depremzede hala temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanıyor.
Barınma ve Yaşam Koşulları
Depremzedeler, asgari yaşam şartlarından uzak, hijyenin sağlanamadığı ve altyapısı yetersiz konteyner kentlerde barınmak zorunda bırakıldı. Yapımı planlanan kalıcı konut projelerinin büyük bir kısmı tamamlanmazken, teslim edilen konutların uluslararası standartlara uygun olmadığı belirtiliyor.
Sağlık ve Eğitim Alanındaki Sorunlar
Bölgede sağlık ve eğitim hizmetlerindeki eksiklikler devam ediyor. Pek çok sağlık tesisi kullanılamaz durumda ya da yetersiz kalırken, psikolojik destek hizmetlerinin sağlanmaması özellikle çocuklar ve hassas gruplar için büyük bir tehdit oluşturuyor. Öğrenciler, uygun olmayan konteyner sınıflarda eğitimlerine devam etmek zorunda kalıyor.
Toplumsal Eşitsizlikler ve Hak İhlalleri
Deprem, toplumsal eşitsizlikleri daha da belirgin hale getirirken, Suriyeli mülteciler ayrımcılık ve ötekileştirmeyle karşı karşıya kalıyor. Kadınlar ve LGBTİ+ bireyler ise barınma, istihdam ve güvenlik alanlarında ciddi hak ihlallerine maruz kalıyor.
Cezasızlık Sorunu ve Adalet Arayışı
Deprem öncesinde yapı denetimindeki eksiklikler ve mevzuata aykırı yapılaşmanın felaketin boyutlarını artırmasına rağmen, sorumlular hakkında etkin bir yargı süreci işletilmedi. Açılan davalar yavaş ilerlerken, birçok soruşturma delil yetersizliği gibi gerekçelerle sonuçsuz kaldı. Kamu otoritelerinin afet sonrası süreçte yaptığı hatalarla ilgili hesap vermemesi, adaletin tesis edilmediği algısını güçlendiriyor.
Ekolojik Tahribat ve Çevresel Sorunlar
Deprem sonrası enkaz kaldırma çalışmaları halk sağlığını tehdit ederken, yeniden inşa sürecinde tarım alanlarının yapılaşmaya açılması ekolojik dengenin bozulmasına yol açtı. Taş ocakları ve maden sahalarının genişletilmesi, bölgedeki ekosistemi daha da tehdit ediyor.
İHD’nin Talepleri
İnsan Hakları Derneği, depremin ikinci yılında şu talepleri dile getirdi:
- Sorumlular hakkında şeffaf ve etkin yargı süreçleri işletilmeli.
- Kaynakların dağıtımı ve yeniden inşa süreçleri halkın ve uzmanların katılımına açılmalı.
- Depremzedelere güvenli ve onurlu barınma koşulları sağlanmalı.
- Çevre ve halk sağlığını koruyacak enkaz kaldırma standartları uygulanmalı.
- Afet sonrası süreçlerde kırılgan grupların özel ihtiyaçları gözetilmeli.
- Afet risk yönetimi politikaları geliştirilerek uzun vadeli çevresel planlar yapılmalı.
İHD, benzer acıların tekrar yaşanmaması ve bölgede süregelen hak ihlallerinin son bulması için mücadelesini sürdüreceğini vurguladı. Ayrıca, 6 Şubat depremlerinde hayatını kaybedenleri saygıyla anarak, aralarında üyeleri Hatice Can, Mithat Can, Melike Alp, Hüseyin İnan, Ali Kaya, Salman Savranlı, Mehmet Ok, Mustafa Torun, Sinan Serkan Arslan, Rafi Sümbültepe, Şeyhmus Günay, Mehmet Karlıdağ, İzzettin Özgüç, Medine Taştan ve oğlu Ali Adar Taştan’ın da bulunduğunu belirtti.
